Olejki eteryczne (OE) to lotne, zapachowe substancje wytwarzane przez rośliny. Występują w kwiatach, liściach, owocach i korzeniach. Ich zadaniem jest dbanie o dobrostan rośliny: przyciągać owady (np.: w celu zapylenia), odstraszać szkodniki i chronić roślinę przed drobnoustrojami. Niestety olejki eteryczne częstą są mylone z olejkami zapachowymi, czyli kompozycjami syntetycznymi. Jest to duży błąd, ponieważ tylko naturalne olejki charakteryzuje wielokierunkowa aktywność biologiczna. To olejki roślinne łatwo wnikają do organizmu człowieka, silnie na niego wpływają i to o nich będzie dzisiejszy artykuł.
Jak działają olejki eteryczne
Dobroczynny wpływ olejków znany jest od wieków. Zajmuje się tym Aromaterapia – dziedzina z pogranicza medycyny alternatywnej i fitoterapii. W medycynie klasycznej, przez ostatnie dziesięciolecia, królowały chemicznie syntetyzowane substancje lecznicze. Od pewnego czasu jednak, obserwujemy istotny wzrost zainteresowania badaniami w kierunku leczniczych właściwości substancji roślinnych. Zawdzięczamy to między innymi rozwojowi metod analitycznych (np.: spektrometrii masowej (MS), chromatografii gazowej (GC) i cieczowej (LC), które pozwoliły na dokładne poznanie składu chemicznego olejków eterycznych.
To właśnie specyficzny skład olejków roślinnych warunkuje ich silne właściwości antyseptyczne i immunostymulujące.
Wiele badań in vitro i in vivo potwierdziło przeciwbakteryjne, przeciwgrzybowe i przeciwwirusowe działanie olejków eterycznych.
Co ciekawe, bakterie nie potrafią „uodpornić się” na działanie olejków eterycznych, jak dzieję się to w przypadku antybiotyków. Najsilniejsze właściwości przeciwdrobnoustrojowe wykazują olejki z tymianku, oregano, cynamonu, drzewa herbacianego, eukaliptusa, lawendy, szałwii i mięty.
Olejki nie są jednak uniwersalnym rozwiązaniem problemu wirusów.
Po pierwsze musimy pamiętać, że „działanie PRZECIWWIRUSOWE” oznacza, że substancja hamuje namnażanie się wirusa, dopiero „działanie WIRUSOBÓJCZE” oznacza, że wirus jest zniszczony lub dezaktywowany.
Po drugie dany olejek może działać silniej na niektóre typy wirusów, a na inne słabiej. Badania wykazały, że olejek z drzewa herbacianego skutecznie hamuje namnażanie wirusów grypy, ale wirusów opryszczki, już nie. W przypadku HSV-1 i HSV-2 lepsze wyniki uzyskano stosując olejek melisowy.*
Olejki eteryczne a koronawirus
SARS-CoV-2 jest nowym wirusem. Na ten moment nie znamy żadnych badań potwierdzających skuteczność olejków roślinnych w walce z tym wirusem. Wykazuje on jednak podobieństwo do wirusa grypy typu A, a tu już pojawiają się obiecujące badania in vitro nad hamującym działaniem niektórych olejków eterycznych na mechanizm infekowania zdrowych komórek. To oczywiście dopiero nadzieja na dobry początek w walce z COVID-19.
Jak olejki eteryczne w okresie pandemii
Jak mówi przysłowie: „Lepiej zapobiegać niż leczyć”. Zwłaszcza obecnie, warto byśmy unikali wszelkich infekcji i nie dokładali pracy lekarzom.
Olejki eteryczne doskonale sprawdzą się do dezynfekowania powietrza w domach, biurach, przychodniach, restauracjach.
W tym celu można stosować w dyfuzorze lub kominku aromaterapeutycznym wymienione wyżej olejki lub BLENDY, które zazwyczaj mają silniejsze działanie i bardziej złożony zapach.
Antyseptyczne działanie płynów do rąk, mydeł, czy kremów możemy wzmocnić dodając do opakowania kilka kropli olejku. W przypadku łagodnych objawów przeziębienia warto zastosować inhalacje z dodatkiem olejków eterycznych, czy masaż klatki piersiowej. W tym trudnym dla nas wszystkich czasie, warto zadbać o kondycję psychiczną. Olejki eteryczne działają na nasze emocje. Pomogą zmniejszyć stres, złagodzą lęki, zmęczenie i napięcia. Tu najpewniejszym wyborem będzie olejek z lawendy i olejki cytrusowe. Pamiętaj, by zawsze przed kontaktem ze skórą rozcieńczyć olejek eteryczny w oleju roślinnym (np.: ze słodkich migdałów).
Natura nie przestaje nas zadziwiać. Wciąż ją poznajemy i uczymy się od niej. W przypadku wielu olejków eterycznych nie znamy mechanizmu działania, a jedynie obserwujemy efekty, z których medycyna ludowa korzysta od wieków. Niewątpliwie to gotowe odpowiedzi na wiele naszych problemów. Warto więc po nie sięgnąć.
